Vrieskasten
Koelstoffen
Iedere koelkast, vriezer of warmtepomp is voorzien van een koudemiddel voor het transport van koelte. Koudemiddelen zijn er in verschillende varianten. De eerste en belangrijkste verdeling vind plaats op basis van syntethisch of natuurlijke stof. Het type koelstof zegt een hoop over de duurzaamheid en betrouwbaarheid van een apparaat. Daarom hier een korte uitleg over koelmiddelen.
Synthetische koelstoffen zijn door de mens ontwikkeld en zal je dus niet zo maar vinden in de natuur. Veelal zijn dit fluorkool(water)stoffen, waarvan sommigen weer zijn gechloreerd. Vaak blijkt dat dit soort stoffen niet goed zijn voor het milieu. Zo brengen gechloreerde fluoorkool(water)stoffen die beter bekend staan als CFK’s een enorme schade aan de ozonlaag aan. Deze stoffen zijn dan ook onder strenge regulering geplaatst. HFK’s zijn verbindingen opgebouwd uit koolstof, waterstof en fluor. Deze stoffen zijn minder schadelijk voor de ozonlaag maar dragen weer bij aan het broeikas effect als deze vrijkomen. Onderzoeken tonen aan dat HFK’s 124 tot 22.800 keer zo veel bijdragen aan de opwarming van de aarde als CO² molecullen. Het gebruik van HFK’s is streng gereguleerd onder de Europeese F-Gassen verordening. Dit houd onder andere in dat koelinstalaties met HFK’s regelmatig op lekkages gecontroleerd moeten worden.
Natuurlijke koudemiddelen worden de laatste jaren steeds vaker toegepast. Dit zijn stoffen die in de natuur voorkomen en goede warmte (of koude) geleidende eigenschappen kennen. Denk hierbij aan stoffen zoals water, propeen, isobutaan of propaan. Deze middelen hebben geringe invloed op de ozonlaag en de invloed op het broeikaseffect is lager. Hiernaast zijn HFK’s vaak duurder omdat de voorraad hiervan eindig is, dit geld niet voor natuurlijke stoffen en gassen aangezien deze in overvloed beschikbaar zijn. Een nadeel is de veiligheid, sommige stoffen zijn namelijk extreem vlambaar.
In sommige gevallen zijn koudemiddelen mengsels van verschillende soorten stoffen.
soort koudemiddel |
veel gebruikt koudemiddel |
minder veel voorkomend koudemiddel |
synthetische koudemiddelen die vallen onder de F-gassenregelgeving |
||
HFK's |
R134a |
R23, R32, R125, R143a |
HFK's bevattende mengsels |
R404a, R407c, R410a, R413a, R417a, R419a, R507a |
|
synthetische koudemiddelen die vallen onder de ozonlaagafbrekende stoffen regelgeving. Hiervoor geldt een vulverbod. |
||
HCFK's |
R22 |
R123, R124 |
HCFK's bevattende mengsels |
R403, R408a, |
R401(a,b,c), R406a, R409(a,b) |
CFK's |
R11, R12, R13, R114, R500, R502 |
|
natuurlijke koudemiddelen: Activiteitenbesluit H3 of vergunning |
||
natuurlijke koudemiddelen |
R744 (CO2) |